[Pariya]

 

اظهارات شرمن در کمیته روابط خارجی سنا درباره ایران

ماینده آمریکا در گروه 1+5 در مذاکرات با ایران روز سه‌شنبه در کمیته روابط خارجی سنا درباره سیاست آمریکا در قبال ایران و اطلاعات به روز شده در مورد برنامه و مذاکرات هسته‌ای سخنرانی کرد.

 

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا و نماینده این کشور در مذاکرات هسته‌ای با ایران روز سه‌شنبه در سخنانی در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا خطاب به حاضران در این جلسه گفت: من از این‌که فرصتی در اختیارم قرار دادید تا شما را در جریان جدیدترین تحولات مذاکرات 1+5 و ایران در زمینه برنامه هسته‌ای‌اش قرار دهم، تشکر می‌کنم. من در حالی به اینجا آمده‌ام که اطمینان دارم ما دارای هدف مشترکی در قبال ایران هستیم: جلوگیری از دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای. به لطف ترکیبی از دیپلماسی سرسختانه و جامع‌ترین رژیم تحریم‌های هدفمند که تاکنون در مورد کشوری اعمال شده است. من مطمئنم که ما امروز نسبت به چند هفته پیش به این هدف نزدیک‌تر شده‌ایم.

 

مذاکره‌کننده هسته‌ای ارشد آمریکا در ادامه اظهاراتش مدعی شد: ما از مدت‌ها پیش دریافتیم که برنامه هسته‌ای ایران یکی از جدی‌ترین تهدیدات برای امنیت ملی آمریکا و منافع ما در خاورمیانه است. یک دولت ایرانی که مسلح به سلاح هسته‌ای باشد خاورمیانه را بی‌ثبات می‌کند،‌ متحدان و شرکای ما را در منطقه به خطر می‌اندازد و رژیم جهانی منع اشاعه را تضعیف می‌کند. گروه 1+5 که از جدی بودن این چالش به طور کامل آگاه است در چند ماه گذشته مذاکرات پایدار با ایران را در زمینه برنامه هسته‌ای‌اش انجام داده است. گروه 1+5 در 24 نوامبر سال 2013 اولین گام مهم را با توافق در زمینه برنامه اقدام مشترک اتخاذ کرد. این توافق حدود دو هفته پیش در تاریخ 20 ژانویه 2014 اجرایی شد و همان‌طور که رئیس‌جمهور (آمریکا) گفت، این برای اولین بار است که ایران پس از یک دهه با اقدامات مشخصی، پیشرفت برنامه هسته‌ای‌اش را متوقف و آن را در زمینه ابعاد کلیدی عقب می‌راند، موافقت کرد.

 

وی با برشمردن اقداماتی که ایران باید تحت توافق موقتی ژنو اتخاذ کند و علاوه بر آن افزایش فعالیت‌های نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران، گفت: این یک گام مهم اولیه بود و ایران در شش ماه آینده خود را به اقدامات بیش‌تری متعهد کرده است. برخی می‌پرسند که چرا ما باید به ایران اعتماد کنیم تا به تعهداتش عمل کند. همان‌طور که رئیس‌جمهور در سخنرانی سالانه‌اش گفت، این مذاکرات به اعتماد بستگی ندارد؛ هرگونه توافق درازمدت که ما بر سر آن به توافق برسیم باید بر مبنای اقدامات و محدودیت‌های قابل راستی‌آزمایی باشد که به ما و جامعه بین‌المللی اطمینان می‌دهد که ایران بمب هسته‌ای نمی‌سازد.

 

شرمن با اشاره به این‌که آمریکا و اتحادیه اروپا در 20 ژانویه دست به اقداماتی برای لغو "محدود، موقتی و قابل راستی‌آزمایی" تحریم‌ها زدند و علاوه بر آن آمریکا در تاریخ 1 فوریه بازگشت 550 میلیون دلار از درآمدهای مسدود شده ایران را تسهیل بخشید گفت: پیش از آن که به این مسأله که ما چه انتظاری از دور بعدی مذاکرات داریم، بپردازم مایلم به نکاتی اشاره کنم. اول این‌که برخی ناظران از برنامه اقدام مشترک انتقاد کرده و می‌گویند که ما از ابتدا باید درباره یک راه‌حل جامع با ایران در زمینه برنامه هسته‌ای‌اش مذاکره می‌کردیم. اگر ما باور داشتیم که می‌توانستیم از آغاز و در مدت زمان کوتاهی درباره یک راه‌حل جامع مذاکره کنیم، این کار را می‌کردیم. ولی خیلی زود آشکار شد که چنین مذاکره‌ای مدتی طول می‌کشد و ما می‌خواستیم مطمئن شویم که در طول این مدت ایران نگران‌کننده‌ترین بخش‌های برنامه هسته‌ای‌اش را به پیش نمی‌برد. اگر ما در زمینه برنامه اقدام مشترک توافق نکرده بودیم ذخایر اورانیوم غنی شده 20 درصدی ایران به رشد خود ادامه می‌داد،‌ ایران هم‌چنان سانتریفیوژ‌های سریع‌تر و پیشرفته‌تری را نصب می‌کرد و در زمینه راکتور اراک نیز به پیشرفت‌هایی دست می‌یافت. اما به جای آن برنامه اقدام مشترک ایران را متعهد کرد که پیشرفت برنامه‌اش را متوقف کند، آن را در برخی حوزه‌های کلیدی به عقب براند و به ما زمان و فضای لازم برای مذاکره درباره یک راه‌حل جامع درازمدت را که نگرانی‌هایمان را به صورت دائمی برطرف کند، بدهد.

 

معاون وزیر خارجه آمریکا افزود: دوم این‌که برخی گفته‌اند که برنامه اقدام مشترک رژیم بی‌سابقه تحریم‌هایی که ما با کنگره برای ایجاد آن همکاری کردیم تضعیف خواهد کرد و به اقتصاد ایران کمک می‌کند تا برای مذاکره درباره یک راه‌حل جامع به اندازه کافی تحت فشار نباشد. ما مخالفیم. ساختار هسته‌ای تحریم‌ها در جای خود قرار دارد و تحریم‌هایی که تحت برنامه اقدام مشترک لغو شد، طوری طراحی شده است که فشار و توانایی ما برای مذاکره درباره یک راه‌حل جامع را حفظ کند.

 

مذاکره‌کننده هسته‌ای ارشد آمریکا در ادامه اظهاراتش به تلاش‌های واشنگتن برای منصرف کردن شرکت‌های خارجی از انعقاد قرارداد با ایران پرداخت و تاکید کرد که در مدت زمانی که مذاکرات ادامه دارد واشنگتن به اعمال تحریم‌های موجود علیه ایران ادامه خواهد داد.

 

شرمن پس از آن به توافق جامع با ایران پرداخت و گفت: مدیران سیاسی گروه 1+5 در اواخر ماه میلادی جاری (18فوریه) با ایران دیدار می‌کنند تا مذاکره درباره یک راه‌حل جامع برای برنامه هسته‌ای ایران را آغاز کنند. همان‌طور که در برنامه اقدام مشترک عنوان شد هدف ما از این مذاکرات رسیدن به یک راه‌حل جامع درازمدت است که برای دو طرف قابل قبول باشد و اطمینان دهد که برنامه هسته‌ای ایران منحصرا صلح‌آمیز خواهد بود. برنامه اقدام مشترک تنها گام اولیه راه‌حل جامعی است که ما به دنبال رسیدن به آن هستیم. این راه‌حل جامع بر مبنای گام‌های اولیه‌ای که اتخاذ آن‌ها را آغاز کرده‌ایم، ساخته خواهد شد. راه‌حل جامع در نهایت راه‌حلی خواهد بود که بر اساس آن ما به صورت قابل راستی‌آزمایی اطمینان یافته‌ایم که برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است و ایران به دنبال سلاح هسته‌ای نخواهد بود.

 

وی در ادامه مدعی شد: درباره این‌که ما چه انتظاراتی داریم، رییس‌جمهور و وزیر خارجه (آمریکا) اخیرا برخی جنبه‌های خاص را که نشانه انتظارات ماست مطرح کرده‌اند. همان‌طور که رئیس‌جمهور در سخنرانی‌اش در مؤسسه سابان در 7 دسامبر 2013 گفت ما می‌دانیم که ایران برای داشتن یک برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز نیازی ندارد یک تأسیسات غنی‌سازی زیرزمینی و مستحکم مثل فردو داشته باشد. آن‌ها برای داشتن یک برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز به یک راکتور آب سنگین در اراک نیازی ندارند. برنامه اقدام مشترک نیز ویژگی‌های بنیادی یک توافق جامع را مشخص می‌کند، یکی از آن‌ها این است که گام نهایی یک راه‌حل جامع دارای یک مدت زمان مشخص طولانی مدت است که باید بر سر آن توافق کرد و علاوه بر آن حقوق و وظایف کشورهای امضاء‌کننده معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای و توافق پادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نشان می‌دهد. علاوه بر آن طبق برنامه اقدام مشترک ایران خود را به توجه به قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل به منظور حل نگرانی‌های شورای امنیت در این زمینه متعهد کرده است. ایران علاوه بر آن به اجرای اقدامات شفاف‌ساز توافق شده و افزایش نظارت‌ها متعهد شده است. کمیسیون مشترکی که بین ایران، گروه 1+5 و اتحادیه اروپا به منظور نظارت بر اجرای برنامه اقدام مشترک تشکیل شد، نهادی برای گفت‌وگو‌ به منظور تسهیل قطعنامه آژانس در زمینه "مسائل نگران‌کننده گذشته و حال" که همه طرف‌ها می‌دانند همان ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هسته‌ای ایران است، خواهد بود.

 

شرمن در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: یک موضوع دیگر که باید به آن توجه داشت این است که طبق مفاد برنامه اقدام مشترک ما با ایران توافق کرده‌ایم که راه‌حل جامع بخشی از یک کل یکپارچه خواهد بود که براساس آن چیزی مورد توافق قرار نمی‌گیرد مگر اینکه همه چیز مورد توافق قرار گیرد. یک نکته مهم دیگر این است که ما اختیار پذیرش یا نپذیرفتن مفاد یک توافق نهایی را داریم. ما با صراحت به ایران گفته‌ایم که اگر به تعهداتش عمل نکند یا اگر ما نتوانیم به یک توافقی در زمینه یک راه‌حل جامع دست یابیم، از کنگره خواهیم خواست که تحریم‌های جدید را تصویب کند. در این صورت ما در موقعیت مناسبی قرار خواهیم داشت تا تأثیر هرگونه تحریم جدیدی را به حداکثر برسانیم، زیرا با دنبال کردن تلاش‌های دیپلماتیک از حمایت جامعه بین‌المللی که برای تأثیرگذاری فشارهای بیشتر لازم است، برخوردار خواهیم بود.

 

به گزارش ایسنا، محمد‌جواد ظریف، رییس هیات مذاکره‌کننده ایران پس از توافق ژنو اظهار کرد که "سایت‌های فردو و نطنز و برنامه آب سنگین (راکتور) ما با همین وضعیت کنونی ادامه دارد و هیچ موادی (هسته‌ای) از کشور خارج نخواهد شد. در عین این‌که تمام تحریم‌ها لغو خواهد شد و منابع مالی که غیرقانونی جلوی آن گرفته شده بود برمی‌گردند."

 

مذاکره‌کننده هسته‌ای ارشد آمریکا در ادامه گفت: در مقایسه با آن، پیش بردن تحریم‌های جدید در حال حاضر دیپلماسی امیدبخشی را که اکنون شرح دادم از مسیر خارج خواهد کرد، بین ما و متحدانمان شکاف خواهد انداخت و انسجام بین‌المللی را که در تضمین تأثیرگذاری مورد نظر تحریم‌هایمان حیاتی بود، از بین خواهد برد.

 

شرمن در ادامه ایران را به حمایت از تروریسم، نقض حقوق بشر و دخالت‌های منطقه‌ای متهم کرد و مدعی شد: ما هم‌چنان نگران فعالیت‌های بی‌ثبات کننده ایران در منطقه که امنیت شرکایمان مثل اسرائیل و متحدانمان در حاشیه خلیج‌فارس را به خطر می‌اندازد، هستیم. ایران هم‌چنان به کمک‌های مالی، ‌ارسال سلاح، ‌آموزش و ارسال نیرو به دولت سوریه کمک می‌کند و به خشونت‌های فرقه‌ای و افراطی‌گرایی دامن می‌زند. ایران علاوه بر آن هم‌چنان به تأمین سلاح و آموزش شبه‌ نظامیان در لبنان، غزه، عراق، افغانستان، یمن و بحرین ادامه می‌دهد. ما به همکاری با متحدان و شرکایمان برای مقابله با این رفتار بی‌ثبات‌کننده متعهد هستیم.

 

وی پس از آن درباره شهروندان آمریکایی زندانی شده در ایران گفت: ما بار دیگر از ایران می‌خواهیم که سعید عابدینی و امیر حکمتی را آزاد کند و از تلاش‌های ما برای بازگرداندن رابرت لوینسون به خانه حمایت کند. ما از اظهارات محمدجواد ظریف‌، وزیر امور خارجه ایران مبنی بر این‌که احتمال عفو عابدینی و حکمتی وجود دارد استقبال می‌کنیم و امیدواریم که در آینده چیزهای بیش‌تری درباره این گزینه از ایران بشنویم. ما بارها از دولت ایران خواسته‌ایم که در یافتن لوینسون به ما کمک کند و از مقامات ایران خواسته‌ایم که اجازه سفر مقامات سفارت سوئیس در تهران را برای اطمینان از سلامت حکمتی و عابدینی بدهد و آن‌ها را آزاد کند. ما از انتقال عابدینی به زندان رجایی‌شهر آگاهیم و نگرانی‌هایی درباره وضعیت پزشکی او داریم. ما از مقامات ایران خواسته‌ایم که به نگرانی‌های ما درباره سلامتی و وضعیت زندان او پاسخ دهند و او را به اوین بازگردانند.

 

مذاکره‌کننده هسته‌ای ارشد آمریکا افزود: رئیس‌جمهور در گفت‌وگو‌ی تلفنی‌اش با رئیس‌جمهور ایران در 27 سپتامبر درباره این سه مورد با وی صحبت کرد. وزیر امور خارجه آمریکا به طور مستقیم این مسأله را در گفت‌وگو با ظریف مطرح کرده است که آخرین بار همین هفته پیش بود. من در حاشیه گفت‌وگو‌هایمان در ژنو این سه مورد را با مقامات ایرانی مطرح کردم و از آن‌ها خواستم که نگرانی‌های ما را برطرف کنند. ما این مسأله را با شرکای بین‌المللی‌مان نیز مطرح‌ کرده‌ایم تا از آن‌ها بخواهیم این مسائل را به طور مستقیم با ایران مطرح کنند و تا زمانی که آن‌ها به خانه بازگردند، به این کار ادامه خواهیم داد. آن‌ها هم‌چنان اولویت‌های دولت آمریکا هستند و ما هم‌چنان دولت ایران را تحت فشار قرار می‌دهیم تا اقداماتی را اتخاذ کنند و به آن‌ها اجازه دهند تا به آغوش خانواده‌شان بازگردند.

 

شرمن در پایان سخنانش گفت: سیاست ما و رویکردمان در قبال ایران هم‌چنان چندشاخه‌ای است. با این حال ما به دنبال یک هدف نهایی هستیم: ایرانی که به وظایف و تعهدات بین‌المللی‌اش عمل کند، به حقوق شهروندانش و همسایگانش احترام بگذارد و نقشی سازنده در منطقه داشته باشد. مذاکرات گروه 1+5 و ایران نشان می‌دهد که این امکان وجود دارد که بتوانیم در زمینه این تلاش‌ها به پیشرفت‌هایی دست یابیم. ما چشم‌هایمان را به روی 30 سال تاریخچه دشوار بین آمریکا و ایران یا اقدامات قبلی ایران نبسته‌ایم، ولی لازم است که به دیپلماسی شانسی برای موفقیت بدهیم. اگر ایران به تعهداتش عمل کند آن‌گاه جهان به مکان امن‌تری تبدیل خواهد شد. اگر عمل نکند، آن‌گاه ما همه گزینه‌ها برای اطمینان از این‌که ایران نمی‌تواند به یک سلاح هسته‌ای دست یابد را نزد خود حفظ خواهیم کرد. ماه‌های آینده آزمونی برای اهداف ایران و همین‌طور احتمال رسیدن به یک راه‌حل صلح‌آمیز برای این چالش که صلح و امنیت بین‌الملل را تهدید می‌کند، است. ما مشتاقانه منتظر کار با کنگره هستیم تا منافع امنیت ملی آمریکا را به پیش ببریم و جلوی یک ایران مسلح به سلاح هسته‌ای را بگیریم.

به گزارش ایسنا، وزیر امور خارجه کشورمان اخیرا در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی فونیکس در برلین اظهار کرد: در صورتی که دو طرف به توافق نرسند، ایران سطح غنی‌سازی را به سطح بالای ۲۰ درصد خواهد رساند، در عین حال که باید تلاش کرد، چنین نشود.